ORGA

Metodologia badań

Program badawczy przewidywał:

1. Bezpośrednie wywiady z mieszkańcami nagrywane na kasety cyfrowe firmy Sony, z wykorzystaniem magnetofonu tejże firmy, życzliwie udostępnionego mi przez mgr. Michała Orawskiego z Laboratorium Lingwistycznego Wydziału Slawistyki Uniwersytetu w Bochum w Niemczech (Ruhr-Universitaet Bochum, Seminar fuer Slavistik). Uzyskany materiał to około 16 godzin rozmów, głównie o charakterze wspomnieniowym (m.in.: wywózka do Kazachstanu, głód na Ukrainie i w Kazachstanie w okresie II wojny światowej, ucieczki na Ukrainę, życie na Ukrainie przed deportacją, organizacja życia religijnego w Kazachstanie).

2. Zebranie materiału leksykalnego z zakresu takich działów słownictwa jak: części ciała, stopnie pokrewieństwa, sad, ogród warzywny, kolory, świat zwierzęcy, z wykorzystaniem "Kwestionariusza do badań słownictwa gwarowego" pod red. W. Doroszewskiego. W pracy z informatorami najlepiej sprawdziła się metoda wizualna: pytanie "Jak się to nazywa?" uzupełniało wskazanie, np. odpowiedniego obiektu lub obrazka w kwestionariuszu. Pytania dotyczące stosunków pokrewieństwa oraz wszystkie pytania wykluczające zastosowanie metody wizualnej zostały przetłumaczone na język rosyjski, aby ułatwić informatorom ich zrozumienie. Pytanie zadawane było po rosyjsku, odpowiedzi padały w języku polskim i nagrywane były na kasety magnetofonowe, które otrzymałam od Fundacji "Oświata Polska za Granicą". Uzyskałam około 10 godzin nagrań.

3. Analizę danych z gminnych ksiąg ewidencyjnych umożliwiającą uzyskanie informacji o składzie etnicznym miejscowości, strukturze wieku, wykształcenia, zatrudnienia, składzie rodzin etnicznie mieszanych. Dane takie zdobyłam dla wsi Gorkoje.

4. Inwentaryzację napisów nagrobkowych z cmentarzy, której celem było stwierdzenie, jaki jest udział napisów nagrobkowych polskich, a co za tym idzie, jaki jest stopień zachowania piśmienności wśród ludności polskiej a także analiza ewentualnych napisów polskich pod względem językowym. Inwentaryzację wraz z dokumentacją zdjęciową przeprowadziłam na jedynym cmentarzu we wsi Gorkoje.

5. Zapoznanie się z dokumentami dotyczącymi historii interesujących mnie miejscowości. Dokumenty takie uzyskałam dla wsi Gorkoje oraz dla Kokczetawu.

Badania zostały przeprowadzone dzięki finansowej pomocy Dziekana Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego prof. dr hab. Stanisława Dubisza, Fundacji "Oświata Polska za Granicą" oraz Studium Doktoranckiego Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

                        Helena Krynicka podczas nagrań